HERINNERING AAN "MUZIEK OP STRAAT"
AUKE STELLINGWERFSTRAAT IN 1925
'T KLEINE
KRANTSJE
ONZE FOTOPRIJSVRAAG
De opgave in onze fotoprijsvraag van vier weken terug herinnerde ons aan het
muzikale verleden van Leeuwarden: wat we toen in de krant afbeeldden was een
fragment van een foto met daarop de oude muziektent, die in vroeger jaren in de
Arendstuin heeft gestaan. Heel veel abonnees hebben het plaatje herkend en er vloeide
dan ook weer een brede stroom goede oplossingen onze redactielokaliteiten binnen.
Slechts één abonnee zat helemaal op het verkeerde spoor. Zijwant het was een dame,
veronderstelde, dat de muziektent heeft gestaan, "of misschien nog ivel staat" op het
Hofplein in het hoekje bij de Weerd, maar dat klopte niet helemaal - hier vinden u>e al
sinds jaar en dag de mooie Wilhelminaboom, die weinig lijkt op de vroegere
muziektent in de Arendstuin.
De heer S. de Jongh te Leeuwar
den vertolkte in zijn brief met de
oplossing een mening, die stellig
veel meer inzenders zullen heb
ben gehad.
't Is wel een zonderling geval,
waarop u ons tracteert in de
rubriek "Leewadders, waar is
dit?" zo schreef hij ons. "Maar bij
aandachtige beschouwing van de
foto lijkt het wat mee te vallen.
Zien we hier niet de muziektent,
die vroeger - zo n vijftig jaar
geleden - in de Arendstuin heeft
gestaan? Wis en waarachtig, ge
heel rechts staat toch het ouder
wetse verkeersbord voor de
"Kiepeloop?" En in het midden
van de foto de gebouwen van
gemeentewerken. In de jaren ze
ventig was hier het pijpwerk van
het Müllerorgel uit de Grote
Kerk opgeborgen. Geheel links is
nog juist het woonhuis zichtbaar
van de heer Blaauw, directeur
van de voormalige en vervloekte
gasfabriek. We zien als het ware
dwars door de muziektent heen.
Voor dat dit bouwsel bestond,
bevond zich op dezelfde plaats
een bloemperk met, naar ik
meen, witte anjelieren. Deze
bloemen verspreidden zo'n
doordringende geur dat ze in alle
uithoeken van de Arendstuin te
ruiken waren. Later heb ik deze
soort anjers nooit meer kunnen
ontdekken.
Maar het bloemperk is verdwe
nen; de muziektent kwam en de
muziektent ging, School 7 kreeg
een nieuwe gevel, de „Kiepe
loop" werd vervangen door een
iets bredere brug, het kroegje
van Dorenbos met daarnaast
pakhuis Rusland verdwenen.
Maar het Blauwhuis van Zwama
trotseert de jaren. Er is weinig
meer dat ons herinnert aan de tijd
rond 1910".
Tot zover de heer De Jongh.
De heer Cor de Jong te Leeuwar
den weet ons te melden, dat de
winkeliersvereniging Voorstreek
Vooruit, die in 1925 is opgericht,
tegen het eind van de jaren twin
tig de gemeente een muziektent
schonk.
"Elk jaar" zo schreef hij, "kreeg
de winkeliersvereniging een op
gaaf van het zomerprogramma.
Deze muziektent stond toen in
derdaad in de Arendstuin met er
omheen een grote ruimte, bedekt
met grind. Langs de school en
achter het Gymnasium liep een
grindpad naar de Noorderbrug".
SCHITTERENDE PLAATS
"Een echte muziektent was in het
televisieloze tijdperk iets wat el
ke plaats, die zichzelf respecteer
de, moest bezitten", aldus de
heer L. Andela te Leeuwarden.
Nu doet de "Lange Pijp" op de
Nieuwestad meestal dienst als
verzamelplaats. In mijn herinne
ring lag de muziektent op de
oude plaats schitterend en de
vlakte met kiezelsteentjes nood
de ook uit om er eens omheen te
lopen om zo de muzikanten van
meer kanten te kunnen bezien".
De heer R. Poelstra te Leeuwar
den schreef ons, dat het oplossen
voor hem weer een fijne herinne
ring was aan de schooltijd op de
Tuuntsjeschool. "Ik zat daar in
de vijfde en zesde klas bij de
meesters De Vries en Dijkema;
het hoofd van de school was de
heer Okkinga. Het plein, waar de
muziektent stond was eigenlijk
ook ons schoolplein omdat er een
rijweg vlak voor de school langs
liep en ook naar de oude Noor-
derweg, waar toen nog allemaal
bomen stonden. Bij het vernieu
wen van de waltoestanden heeft
men de muziektent verplaatst
verderop in de tuin tegenover de
Manege. Er is toen weinig ge
bruik meer van gemaakt; ik kan
wel zeggen net zoveel als van de
muziektent in de Prinsentuin.
Dus helemaal niet".
BRUGWACHTER KARS
Zoals zoveel inzenders schreef
ook de heer Poelstra over de
brugwachter Kars, die hier
woonde. "Die had het niet zo
druk met de toen nog oude Kie-
peloopsbrug, later de nieuwe
Verwersbrug en hij was maan
dagsmorgens dan ook steeds op
een vaste tijd te vinden achter
Tulpenburg om de huur te innen
van een aantal huisjes, die hij
daar bezat".
"Ja" schreef ook de heer A.
Algra te Leeuwarden, "die Kars
was brugwachter en huuskemel-
ker en een andere inzender
noemde deze heer "een kwaaie".
"In onze jeugd" aldus de heer M.
B. Smeding, "gingen wij altijd via
de Kippeloop en de Arendstuin
naar school en naar de kerk en
eten brengen naar mijn vader.
Bouwe Smeding, die op de gasfa
briek werkte".
VERKEERSBORD
Opvallend was het, dat zoveel
briefschrijvers gewag maakten
van het oude verkeersbord, dat
voor de Kiepeloop stond; dat
heeft blijkbaar nogal wat indruk
gemaakt.
"Daar kwam ik elke dag langs
naar het Oldegalileën om voor
mijn vader het dagelijks brood te
bezorgen" meldde de heer Rinze
van der Heide te Leeuwarden.
Vele malen kwam op die brug
mijn broekspijp tussen de ketting
van de transportfiets. Dan was
het weer feest, want je kon geen
kant uit. Andere mensen moes-
Vervolg op pag. 9
In het 'Kleine Krantsje' wordt
geregeld wat opgenomen over de
oude wijken van Leeuwarden
zo'n vijftig tot zestig jaar gele
den. Zolang ik abonnee ben las ik
nooit iets over de Auke Stelling
werfstraat*).
Alhoewel ik in 1925 pas acht
jaar was en kort daarna naar
Utrecht verhuisde - om na twee
jaar weer naar Leeuwarden terug
te keren-wil ik graag iets van de
opgediepte herinneringen aan
het papier toevertrouwen. Er zit
ten grote hiaten in mijn herinne
ring maar ik hoop toch dat lezers
de bekende woorden: Och heden
ja!! over de lippen zullen komen.
En mogelijk, ik hoop daar vurig
op, zullen anderen via dit krantje
mijn geheugen opfrissen.
Daar gaan we dan. Ik wil graag
beginnen op het grasveld aan de
Bleeklaan waar hotel 'De Bleek'
zal worden gebouwd. Twee
dochters van de eerste exploitant
komen bij mij in de klas van
school veertien te zitten. Op het
gasveldje voetballen wij tegen,
onder meer, de jongens van
Werkmanslust en dragen dan bij
gebrek aan echte voetbalschoe
nen de meest vreemdsoortige
schoenen die we meestal krijgen
van de voddenkoopman Hannes.
In plaats van veters binden wij de
schoenen met touw aan onze
voeten vast.
We wandelen de Bleeklaan af
tot bij bakker Plantinga en pase
ren verhuizer Postma en de ha-
ringinleggerij van P. Nieuwland.
Bij Plantinga slaan we links af, de
Tjerk Hiddesstraat in. Bij slager
Motzheim gaan we rechtsaf en
komen dan in de Sontstraat. Aan
de linkerkant woont de politie
agent Witvoet die een zoon heeft
die David heet. Tegenover Wit
voet woont het zeer bejaarde
echtpaar Zalmstra met een
groentehandel. Bij kruidenier
Rinsema gaan we linksom de Am
ke Stellingwerfstraat in. Wij wo
nen aan de rechterkant op no. 61.
Links van ons woont de treinma
chinist Van der Veen met vrouw,
zoon Jo en dochters Akke en
Jitske. Jo is lid van de A.J.C. en
wordt vaak thuis afgehaald door
vrienden om dan gezamelijk naar
'Sinneljocht' aan de Groninger
straatweg te gaan waar hun club
huis is. Een halve eeuw later zal
ik hem nog eens ontmoeten wan
neer hij directeur van het Ar
beidsbureau in Doetinchem is.
Akke is in betrekking bij een
rijke familie op de Ossekop.
Rechts van ons woont het echt
paar Hengst met zoon Menno en
dochter Klaasje. Hengst is da
mes- en herenkleermaker en
heeft naar ik meen een winkel op
de Voorstreek. Hengst zal niet
lang naast ons wonen. Hij ver
huist naar een woning achter op
het Vliet. De woning naast ons
wordt betrokken door de familie
Terpstra met zoon Jopie en doch
ters Hennie en Trui. Trui leert mij
op haar damesfiets de kunst van
het fietsen. Naast Terpstra vin
den we de familie Veenje be
staande uit vader en moeder en
zoon Wiepke en dochter Akke.
Veenje is melkventer voor de
zuivelfabriek aan de Emmakade.
Achter zijn huis heeft hij hokken
gebouwd voor zijn twee-trekhon
den. Als hij 's middags even thuis
is laat hij zijn melkkar voor de
Auke Stellingwerfstraat staan
omdat de straat te smal is om
twee karren elkaar te laten passe
ren. Na onze terugkeer uit
voor Leeuwarden en de wij
de wereld er omheen
Een uitgave van Fenno
Schoustra's Publiciteits-
kantoor.
Verschijnt eenmaal in de
veertien dagen.
Abonnementenadministra
tie: Postbus 858, 8901 BR
Leeuwarden.
Abonnementsgelden Post
giro: 98 10 62.
Redactie en advertentie-af
deling: Vredeman de Vries-
straat 1, 8921 BP Leeuwar
den.
Telefoon (058) 120302
Geopend:van dinsdag tot
en met donderdag, uit
sluitend 's morgens van 9
tot 12 uur.
's Middags en van vrijdag
tot en met maandag ge
sloten.
Abonnementsprijs:
voor Nederland 27,50 per
jaar; voor het buitenland:
50,- per jaar.
Losse nummers afgehaald
1,75 per stuk. Per giro be
steld (Postgiro 98 10 62):
2,75 voor 1 ex., 4,75
voor 2 ex., 6,25 voor 3 ex.
Het lidmaatschap van't
Kleine Krantsje staat alleen
open voor lezers, die zich
door hun aanmelding ak
koord verklaren met de hier
navolgende 'leveringsvoor
waarden':
Het abonnementsgeld moet
vooruit worden betaald.
Op de 1e februari dient het
abonnementsgeld voor het
dan lopende jaar te zijn
betaald.
Geschenk-abonnementen
en abonnementen van le
zers in het buitenland
moeten op de 15e decem
ber van het voorafgaande
jaar zijn betaald.
Lezers, die zich niet telefo
nisch of schriftelijk, maar
per giro-overschrijving als
abonnee aanmelden, wor
den verzocht op het giro
strookje te vermelden:
Nieuwe abonnee.
Wie het abonnementsgeld
voor een ander betaalt,
dient duidelijk de naam en
het adres te vermelden van
de abonnee, voor wie wordt
betaald.
Adreswijzigingen moeten
minstens 10 dagen voor het
verhuizen worden doorge
geven.
Abonnementen, die niet
schriftelijk voor 1 december
zijn opgezegd, worden au
tomatisch verlengd.
Utrecht zal de familie Veenj
weer kort bij ons in de Spreeu
wenstraat wonen.
Vervolg op pag. 7