HERINNERINGEN AAN
ARTSEN - RAADSLEDEN
VROMEN - VAN KOLLEM
voor leeuwarden en de
Wijde wereld er omheen
IN DIT NUMMER V
NEGENTIENDE JAARGANG
30-^-1983 NUMMER 432
'T KLEINE KRANTSJE
Een paar maanden geleden hebben we gezien hoe
Leeuwarden op het nippertje ontsnapte aan een ramp: in
drie afleveringen schreven wij over het neerstorten in de
oorlog van een grote geallieerde bommenwerper even
ten zuiden van de stad. Het met een zware brisantbom en
honderden brandbommen geladen vliegtuig was even
voor zijn noodlottige val brandend over het zuidelijke
stadsdeel gevlogen. Was het ook maar even eerder
ontploft, dan zou voor de Friese hoofdstad de ramp niet
te overzien zijn geweest - nu bleef het bij een groot
aantal gebroken ruiten en een stevige schrik in de benen
bij velen.
Tot de zeer bekende en populaire stadgenoten van voor de oorlog hoorden zeker de
heren M. Vromen en M. van Kollem, respectievelijk vrouwenarts in de Prins
Hendrikstraat en tandarts aan het Ruiterskw artier. Beide heren waren ook buiten hun
beroepsbezigheden actief en bewogen zich op velerlei terrein. Samen maakten zij ook
deel uit van de Leeuwarder gemeenteraad en in de vergaderingen van dit
eerbiedwaardige college vlogen zij elkaar als niet-p ar tij genoten dikwijls in de haren.
Hun karakters liepen zeer uiteentoch vertonen hun beide levens merkwaardige
paralellen. Frappant was ook, dat zij beiden als joden ontkwamen aan de
verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en tijdig emigreerden naar veiliger
oorden hier ver vandaan. Een van onze abonnees, die vooral Dr. Vromen heel goed
heeft gekend, haalt in dit nummer van 't Kleine Krantsje herinneringen aan deze
popidaire vrouwenarts op. Onvermijdelijk natuurlijk, dat daarbij ook tandarts Van
Kollem ter sprake komt. Voor dit ronduit kostelijke verhaal, zie pagina 5.
Het is in die donkere oorlogsja
ren niet de enige keer geweest,
dat de Leeuwarders geluk had
den en bespaard bleven voor
stellig veel dood en verderf.
Al eerder schreven wij in ons
Kleine Krantsje over een Duitse
bommenwerper, een Heinkel,
die een noodlanding moest ma
ken en de bebouwde kom op een
haar na miste. Het toestel kwam
bij de Poppeweg op een tennis
baan terecht en dit ging zo goed,
dat alle bemanningsleden de ma
chine ongedeerd konden verla
ten.
Volgens een ooggetuige, die vijf
tien jaar geleden in onze krant
herinneringen ophaalde aan deze
crash, moeten alle inzittenden
van deze kennelijk op weg naar
Engeland of van Engeland terug
kerende bommenwerper zwaar
beschonken zijn geweest - deze
opzienbarende visie vonden wij
evenwel niet bevestigd door an-
Dit is de Me 110, de Messer-
schmitt "Zerstörer", die achter
het Noordvliet Slot naar bene
den kwam.
deren, die er eveneens getuigen
van waren, dat de bemanning het
toestel verliet.
Uitgerekend hetzelfde oostelijke
stadsdeel ontkwam nóg eens ter
nauwernood aan een ramp, toen
er een Duifse nachtjager, een
Messerschmitt, brandend neer
stortte op vrijwel dezelfde
plaats: even ten oosten van de
Poppeweg en in de onmiddellijke
nabijheid van de boerderij van de
heer Schat.
Het moet dit vliegtuig zijn ge
weest, waarover ónze abonnee
de heer Jac. Bakker te Leeuwar
den in een van de vorige num
mers schreef: hij zag, toen hij in
de Delistraat woonde, het bran
dende vliegtuig vlak voor zijn
slaapkamerraam langs vliegen,
even voor het met een daverende
klap neerstortte achter het
Noordvliet Slot.
De heer Bakker schreef niet over
de gevolgen voor de vliegers van
deze ramp, maar daarover wor
den we nu wel geïnformeerd
dank zij een brief van onze abon
nee de heer B. Dijkstra te Apel
doorn, die ten tijde van dit onge
val eveneens vlak bij de plaats
woonde, waar het ongelukkige
toestel zijn einde vond.
De heer Dijkstra schreef ons het
volgende.
"Met belangstelling heb ik uw
artikel gelezen over het neerstor
ten van de bommenwerper nabij
Wirdum. Gelukkig voor de stad
Leeuwarden boorde die zich een
eind buiten de stad in de grond.
Wie kan echter meer vertellen
over het vliegtuig dat bijkans in
de stad naar beneden kwam val
len?
Het moet omstreeks 1943 ge
weest zijn dat een vrij groot
vliegtuig achter de mestvaalt van
expediteur Schat nabij de Poppe
weg zich in de grond boorde en
daarbij bedoel ik niet het vlieg
tuig op de tennisbaan. Naar ik mij
herinner heeft ei^van de boerde
rij van de familie Schat nog iets in
brand gestaan.
ANGSTAANJAGEND
Was het een Duitse nachtjager?
In ieder geval kwam hij met een
angstaanjagend geluid naar be
neden. Na een hevige explosie
(Vervolg op pag. 11)
