'T KLEINE KRANT5JE
in alle prijsklassen
KARA EL HAMMED GROOT ARTIST
MAAR BESCHEIDEN MENS
midden in de peperstraat 9
bilgaardpassage 56
LEEUWARDEN
GEERT VAN KEULEN ALIAS.
FOTO
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN pagina 5
Camera 's
bleeker
Geert van Keulen, die wij in de
omgang gewoon Kara noem
den, is een mens geweest, die
als artist feilloos werkte, veel
sukses had, maar in de om
gang een bescheiden mens is
gebleven.
Dat heeft hij dus met andere
Friese artisten gemeen gehad,
de meesten hadden hier beter
niet kunnen blijven wonen,
want elders hadden zij beslist
nog meer sukses gehad. Wa
ren zij daarvoor te veel Fries,
of Noorderling? Denk ook eens
aan Bijlsma-Kapitein Nero, Lu
cas Hannema, en de diverse
musici, waarover ik het genoe
gen heb gehad in ons Krantsje
te schrijven. Van Keulen was
echter geen Fries, wat ik altijd
meende, hij stamt van Groning
se voorouders en werd op 28
juni 1890 geboren in de Ge
meente Vries, alwaar zijn va
der, naar ik meen, stationschef
was.
TWEE BROERS
Er waren nog twee broers, na
melijk Henk, die ingenieur
werd, en Aaldert, die in Leeu
warden als accountant bekend
heid genoot.
Het was in 1938, toen ik toch al
vele ontdekkingen op artistiek
gebied zou doen, dat ik de
naam Kara-el-Hammed voor
het eerst hoorde noemen. Toen
spelde ik de krant nog niet, wat
de amusements-advertenties
betreft, want anders had ik kun
nen lezen, dat bakker De Beer,
op de Oostergrachtswal, hoek
Zuidvliet, hem had opgedragen
een telepatische opdracht uit te
voeren, als reclamestunt. Er
werd toen aan de Vlietsterbrug-
gen gewerkt, er lag waarschijn
lijk ook een noodbrug, en mis
schien liep de omzet wat terug
van De Beer, maar hij vond het
in de Sint-Nicolaastijd een stunt
om Kara-el-Hammed te enga
geren. De opdrachten zijn toen
voor 100% gelukt. Kara had al
tijd de gewoonte om heel hard
naast de persoon te hollen, die
hem moest begeleiden, beter
gezegd moest leiden. Henny
Keikes schrijft in zijn boek "Och
heden ja!", deel 2, dat Kara
met banketletters de naam van
een cliënte moest spellen, dat
hij een taaipop bezorgde op
een "gedacht" adres. Toen ik
op die bewuste zaterdagavond
naar een bijeenkomst van de
Gereformeerde Knapenvereni-
ging "Us Heit" ging, die in het
Gebouw voor Christelijke Be
langen aan de Bagijnestraat
werd gehouden, hoorde ik van
enkele jongens, waarvan één
op de Condensfabriek werkte
(met 14 jaar mocht men al wer
ken!) dat hij deze opdrachten
uitgevoerd had. Er werd toen
ook over een opdracht in de
bekende winkel van Wanda ge
sproken! De jongen vertelde
ook, dat als Kara geconcen
treerd keek, niemand bij de
Condens een lamp kon in- of
uitdraaien. Toen kon ik niet ver
moeden, dat ik ooit als gooche
laar met hem in hetzelfde pro
gramma zou optreden en hem
persoonlijk zeer goed zou leren
kennen. Ja, 1938 was voor mij
hét jaar geweest - kennisma
king met Bijlsma, met Jorna
van Sneek, de Oranje-Kermis
van september 1938 t.g.v. het
40-jarig regeringsjubileum van
H.M. Koningin Wilhelmina,
waar ik de familie Busnac zag
werken, kontakt met het Duo
Ensing-Jordan. Het zaad was
gestrooid - er bestond echter
nog geen beroepskeuze - en
mijn vader betitelde dergelijke
artisten als "sjappies". Waar
schijnlijk is dit woord afgeleid
van Charley Chaplin Het
jaar eindigde dus goed met
Kara-el-Hammed, maar ik zou
het niet wagen toen al naar de
Boomgaardstraat nr. 9 te
gaan, om met hem kennis te
maken.
Waarom deed Van Keulen dit
telepatische werk - hoe kwam
hij hiertoe?
ELECTRICIEN
Van Keulen was electricien; in
zijn jeugd heeft hij ook in ande
re steden gewerkt. Ook heeft
hij in een klooster in Ouden
bosch als electricien gewerkt.
Toch was hij van Protestantse
ouders, alhoewel hij later wel
Rooms Katholiek geworden is.
Van Keulen kon ook heel goed
piano spelen. Toen de familie
in Delfzijl woonde, was er een
familielid, een café had. Was
daar veel bezoek, dan vroeg de
familielid, dat een café had.
Was daar veel bezoek, dan
vroeg de familie of Geert kwam
spelen. Zo kwam hij ook ai jong
in aanraking met drank, wat
hem later in zijn loopbaan ook
wel parten gespeeld heeft. Ook
heeft Geert van Keulen met zijn
eerste vrouw een hotel gehad
in Coevorden. Ook daar speel
de hij, zorgde met een goede
keuken voor de vele handels
reizigers, die daar vertoefden
en bleven slapen en bracht al
een repertoire van zijn eerste
telepatische wonderen. Door
een andere uit Hongarije stam
mende telepaat te zien werken,
kwam hij met dit genre in aan
raking. De telepaat verzocht
Geert de zaal te verlaten, om
dat hij over dezelfde krachten
zou beschikken.
sen, ook de hypnotiseurs, tele
paten, fascinateurs, helderzien
den, spiritisten. Namen als:
Stuart Cumberland, Miss Fay,
Bellini, Maloitz, enz. komen we
geregeld tegen in de geïllus
treerde bladen van toen. Er wa
ren ook nog veel mindere go
den. Er was ook veel kritiek,
omdat sommigen met het spiri
tisme (lees hier pseudo-spiritis-
me) te ver dreven, wat dan
weer een beroemdheid als
Houdini (Erich Weiss) naar de
pen deed grijpen, of noopte
voorstellingen te geven, waar
hij, Houdini, alles uit de doeken
deed, om het bijgeloof te be
strijden.
De telepaat, werd toen tele-
paath geschreven, als variété-
artist trachtte hij een onge
dwongen vrolijk nummer te
brengen. Want wie zich Kara-
el-Hammed nog herinnert, weet
dat zijn voorstellingen zeer on
gedwongen en amusant waren.
Ik geloof beslist dat wanneer hij
zijn voorstellingen een meer
mysterieus cachet had gege
ven, hij nog veel meer sukses
gehad zou hebben. Dat deden
bijvoorbeeld mensen als Indra
en Chandu. Maar dat lag Van
Keulen niet, ik wil mij zelf blij
ven, placht hij altijd te zeggen.
Doe maar gewoon, maar ja, het
(Vervolg op pagina 12)
Een foto uit de bevrijdingsdagen van De Groene Weide, waar Kara el Hammed tientallen malen op
de planken kwam.
