'TKLEINE KRANTSJEi
TOCH MONSTERVIS
IN KLEINE WIELEN
SLAGERSWINKEL
LEEUWARDEN VAN A TOT Z FOTOPRIJSVRAAG
GEEN MEERVAL, MAAR
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 9
Is de T van Troelstra, Pieter
Jelies, de in Leeuwarden ge
boren en in Den Haag overle
den dichter-politicus, die vooral
als socialistisch staatsman in
ons land grote bekendheid
kreeg.
Pieter Jelies Troelstra, de zoon
van een ambtenaar van de Be
lastingen, zag op de twintigste
april 1860 het levenslicht op
een bovenhuis van een pand
aan het Zuidvliet. Dit huisje be
staat niet meer, maar een
steen in de gevel van het huidi
ge gebouw van Tjepkema's
Schilderwerken herinnert ons
nog aan dat feit.
De eerste jaren van z'n leven
bracht Pieter Jelies Troelstra
ook in Leeuwarden door. Toen
hij negen was verhuisde het
gezin naar Stiens, waar vader
Ontvanger van de Belastingen
werd.
Als jongeman kreeg Troelstra
naam door zijn Friese romanti
sche gedichten. Hij schreef lief
despoëzie, historische balla
den, cantates, vertellingen,
volksliedjes en strijd- en tijd
zangen.
Na een rechtenstudie in Gro
ningen vestigde Pieter Jelies
Troelstra zich als advocaat in
zijn geboorteplaats. Daarnaast
deed hij journalistiek werk. In
1890 werd hij lid van de Soci
aal Democratische Bond; drie
jaar later stichtte hij met elf an
dere de Sociaal Democratische
Arbeiders Partij, de SDAP
Nadat hij landelijk bekend ge
worden was door zijn verdedi
ging als advocaat van de ge
broeders Hoogerhuis werd hij
in 1897 lid van de Tweede ka
mer en hoofdredacteur van het
blad Het Volk.
In 1918 kreeg het prestige van
Pieter Jelies Troelstra een deuk
door een revolutionair initiatief,
dat in het land geen weerklank
vond. Zeven jaar later werd hij
door gezondheidsredenen ge
dwongen zijn kamerlidmaat
schap op te geven.
Na een lang ziekzijn stierf Pie
ter Jelies Troelstra op de 12e
mei 1930, precies zeventig jaar
oud.
De nagedachtenis van de veel
besproken figuur van Troelstra
wordt in Leeuwarden, zijn ge
boortestad, nog altijd onteerd
door een jammerlijk mislukt
monument aan de voet van de
Oldehove. Het toont ons niet
de vurige strijder, die hij is ge
weest, maar een zielig oud
mannetje, dat treurig neerkijkt
op de plaats, waar in vroeger
jaren de auto's en paardenwa-
gens van de vrachtrijders ston
den. Vandaar dat het beeld
door de Leeuwarders wel on
eerbiedig als "De ouwe karrie-
der" wordt aangeduid.
Mijn zuster en ik speelden
vroeger vaak in de tuin achter
ons huis in de veebuurt van
Leeuwarden. Het was vóór in
de dertiger jaren. We hadden
nogal wat vriendjes en vriendin
netjes die vooral in deze nogal
kinderrijke buurt ruim voorhan
den waren.
Op een dag kreeg ik het lumi
neuze idee een slagerswinkel
tje te openen in onze achter
tuin. Een schraag op een paar
oude stoelen waarvan het riet
zo langzamerhand door de
tand des tijds was verdwenen,
deed dienst als toonbank.
Er werd door ons vlees in de
vorm van wormen, slakken en
rupsen vergaard en op de toon
bank uitgestald om verkocht te
worden aan eventuele liefheb
bers.
Ze vonden het maar een grie
zelige bedoening, al dat krui
pend spul en menig koopstertje
"griesde" er van, maar toch
was de afzet redelijk te noe
men, vooral onder de mannelij
ke kopers, die of zelf visten of
inkochten voor hun vaders.
Voor een snoepcent konden ze
de gelukkige eigenaar worden
van dat door de vissen zo ge
liefde hapje.
Lochem J. M. Terpstra
(Vervolg van pagina 3)
de heer Vogel. Ik heb hier
vroeger veel medicijnen ge
haald. Deze hoek van de Nieu-
westad was destijds trouwens
voor een groot deel op de ge
zondheid van de mensen inge
steld. Immers, naast dit pand,
op nr. 67, waar nu het Vat
69 is gevestigd, woonde de
tandarts Reub. Als je daar als
kind binnenkwam kreeg je nog
meer zenuwen, dan je al had,
daar hij altijd tegen de kinderen
zei: „Je hebt vorige keer op de
stoep gespuwd", zelfs al kwam
je er voor de eerste keer. Na
dat je geholpen was, kreeg je
een pepermuntje. Verderop
woonde naast het politiebureau
dokter Römer, de oogarts en
op de hoek van de Kleine Kerk
straat de zenuwarts Scheltema,
als ik me niet vergis. Dan op
het hoekje, waar nu de BB Cor
ner van Bronger zit, was nog
de apotheek van Uffelie. Zo te
zien zou men zeggen, dat er
nu geen zieke mensen meer
zijn, daar ook de apotheek
Cath aan de drukke kant van
de Nieuwestad verdwenen is.
Maar door enkele uitbreidingen
van de bestaande en de komst
van een paar nieuwe apothe
ken zullen we toch niet van de
nodige medicijnen verstoken
blijven."
"Deze Chinees" aldus de heer
Rinze van der Heide te Leeu
warden, "heeft het al wat ver
der gebracht dan die hier eerst
waren in ons land, de pinda
mannetjes en dan niet te ver
geten die van de markt, waar ik
een vorige keer over schreef.
De Chinees van de Nieuwestad
leeft trouwens niet meer. Ik
kwam elke dag bij hem aan de
deur, want hij woonde in de
Bisschopstraat en daar heb ik
als broodbezorger jaren terug
mijn laatste wijk opgebouwd.
Het waren heel goede mensen.
De naam was, als ik het goed
schrijf Chang Hsien Chun".
Dan vissen we nu de oplossing
van mevrouw. S. Veninga-
Beers uit Leeuwarden uit de
stapel. Zij schreef ons het vol
gende: "Ik ben abonnee van 't
Krantsje en ik schrijf nooit op
de zoekplaatjes. Wij gissen er
wel eens naar, mijn man en ik,
maar de meeste keren zijn we
mis, hoewel ik toch nog wel
veel weet van Leeuwarden.
Veel mensen, die ik wel eens
spreek weten er lang zoveel
niet van, maar de stad veran
dert wel erg de laatste tijd. Nu
denk ik dat dit zoekplaatje in de
Korfmakersstraat is, het ge
bouw naast de meubelzaak
waar vroeger Boontje in geves
tigd was en volgens mij is het
nu een Chinees eethuisje".
Zo zat mevrouw Veninga met
AANMELDING NIEUWE
ABONNEES: TELEFONISCH
NUMMER 987560 OF SCHRIF
TELIJK: POSTBUS 858, 8901
BR LEEUWARDEN
de meubelzaak en de Chinees
dus toch aardig in de buurt,
maar de Korfmakersstraat was
het niet. Een troost is het voor
haar, dat ook de heer Chr.
Doorenbos te Leeuwarden aan
vankelijk aan de Korfmakers
straat heeft gedacht.
"Maar" berichtte hij ons, "er
staat duidelijk Chinees Restau
rant Hong Kong en dat is Nieu
westad 69. Met daarnaast de
bloemenzaak van Iris. Voor Iris
was er een meubelzaak en
daarvoor een kledingzaak. De
chef daar was een meneer Wa-
lewijn, die er ook boven en
achter woonde. Het was onge
veer zo'n zaak als Ibelings op
het hoekje van de Prins Hen
drikstraat en de Willemskade,
waar nu een bruin café in ge
vestigd is. Zaken van stan
ding".
Mooi, de prijswinnaar nu. Het
werd de familie P. Wagenveld,
Wekingeslag 26 III te Emmen.
Zij krijgt het uitgeloofde foto
boekje "Leeuwarden, ach ja, zo
was het..." toegestuurd.
Het is een goed bewaard geheim gebleven: uit het water van de Kleine Wielen is
de vorige zomer een kolossale vis te voorschijn gekomen, die - het kan haast niet
anders - dezelfde moet zijn geweest, waarvan in de zestiger jaren sportvissers uit
Leeuwarden vermoedden, dat het een meerval was. Het verhaal van die "meerval"
heeft indertijd heel wat tongen in beweging gebracht. Velen hebben er geen geloof
aan gehecht, maar nu is dan toch gebleken, dat de hengelaars indertijd met een
monster van een vis te maken hebben gehad.
De vangers van de vis, die op dit moment nog niet in de publiciteit willen treden,
hebben het dier, om het te zijner tijd tegen betaling tentoon te stellen, laten
prepareren. Gedurende één dag zullen wij deze monstervis evenwel gratis kunnen
bewonderen en wel op vrijdag 25 maart.
De zeldzame vangst wordt dan van 's morgens tien tot 's middags vijf uur tentoon
gesteld op de Konings- of Vismarktpijp, een historische plaats, want in vroeger
jaren zijn hier visbanken geweest, waar de Leeuwarder vrouwen hun vis konden
kopen.
