ühellema
'T KLEINE KRANTSJE
JOU
Makelaars en
Taxateurs
voor geheel
Friesland
VOOR LEEUWARDEN EN DE WIJDE WERELD ER OMHEEN
pagina 4
INDESWARTE SWAEN
Erg interessant vond ik uw arti
kel in het septembernummer
over het pand "In de Swarte
Swaen", Nieuwestad 8, waarin
de boek- en papierhandel "De
Nieuwe Tijd" was gevestigd,
aangezien dit mijn ouderlijk
huis is geweest.
Helaas vermeldde u niets over
latere jaren toen hierin ook een
horlogerie van Wiebe Hoekstra
was gevestigd. In 1928 vestig
den mijn ouders, de heer IJpe
Hendrik Kramer, afkomstig uit
Bolsward en zijn vrouw Trijnie
van der Meulen, afkomstig uit
Sneek, zich in het pand. Mijn
vader was gediplomeerd uur
werkmaker en tevens stadsuur-
werkmaker, hetgeen beteken
de, dat hij het onderhoud van
de uurwerken en klokken ver
zorgde van de toren De Olde-
hove, het stadhuis, de Beurs,
en vele andere gemeente-in
stellingen en scholen.
U sprak over een nieuwe voor
gevel waarbij de gevelstenen
hoger geplaatst werden. Het
oude pand is echter geheel ge
sloopt en mijn ouders kregen
een nieuw pand, waarin veel
beton is verwerkt en waarin ter
herinnering aan de historie de
gevelstenen, na restauratie,
herplaatst zijn.
In november 1951 werd de
nieuwe horlogie annex juwe
lierszaak geopend, welke thans
in bezit is van mijn broer Hen
drik IJpe Kramer, tevens gedi
plomeerd horlogemaker-juwe
lier, die nog steeds in dit pand
woont.
schien betrekking op de voor
malige verfwinkel van de heer
Feenstra. De gevel van ge
noemde winkel is duidelijk te
zien naast het genoemde pak
huis. De heer Feenstra was di
recte familie van de dames
Feenstra uit de Nieuwesteeg,
van de winkel in koloniale wa
ren, die nu wordt omgezet in
een winkelmuseum.
Leeuwarden W. D. Lijfering
Gouderak
BRIJKOKERIJ
Nu de heer G. Taekema herin
neringen heeft opgehaald aan
de vroegere brijkokerij van de
firma Taekema uit de Willem
Loréstraat, wil ik ook nog even
een duit in dat zakje doen.
De firma had een grote houten
melkkar, die werd voortgeduwd
door een verkoper met hulp
van mijn persoontje van onge
veer tien jaar oud en werd ge
trokken door een grote herders
hond, die onder de melkkar
liep. Op de kar vier mooie
roodkoperen meibussen en een
grote geel koperen luidbel.
Mijn taak was: aanbellen en
pannetjes naar de kar- brengen
en de eerste klanten kregen
warme supenbrei. De man in
de kokerij droeg een grote
gleufhoed en in mijn herinne
ring droeg hij een grote snor en
een sikje.
Mijn eerste Friese les kreeg ik
van een mevrouw uit het Werk-
manslust, die gaf mij een pan
netje en wenste 'oardel mingel
supenbrei'. Op mijn verzoek zei
ze nog een keer wat ze wen
ste. Ik met dat pannetje terug
naar de melkkar, maar toen
wist ik niet meer wat voor soort
supenbrei die mevrouw nu fei
telijk wilde hebben.
Later werd er nog brei 'ver
kocht' op een mooie bakfiets.
De melkman trappen en ik
maar duwen.
Nog later werden het bloemen.
Achter op de bakfiets van de
firma Panhuis. Wat een tijd.
W. Kramer Leeuwarden Cor de Jong
SOETE SUIKERBOL
In het vorige Kleine Krantsje is
veel aandacht besteed - en te
recht - aan de bakkerij van de
Feenstra's In de Soete Suiker-
bol, die nu vijftig jaar bestaat.
Ook ik heb nog herinneringen
aan dit bedrijf uit de tijd, dat ik
met mijn ouders op de Kelders
woonde. Op zaterdagavond
kwam mevrouw Feenstra altijd
de overgebleven bolletjes en
krentenbollen bij ons thuis
brengen. "Want" zo zei ze, "jul
lie hebben een groot gezin en
het overgebleven restant krijgt
hier een goede bestemming."
Voor een gulden hadden we
dan altijd een zak vol lekkernij
en!
Leeuwarden S. P. Wiersma
VERFWAREN
Het woord "verfwaren" op het
pakhuis Petersburg, waarover
U schreef in de rubriek "Met
Fenno Schoustra op pad, kris
kras door de stad" heeft mis-
Dat de heer Westra later naar
Leeuwarden verhuisde en weer
bij zijn ouders ging inwonen
kwam omdat het lopen van zijn
vader minder werd en omdat
zijn moeder het ook niet meer
aankon in hun drukke slijterij in
de Eksterstraat.
Hier is Toon Westra nog aan
de vrouw geraakt, maar hij is
nogal vroeg overleden. Het wa
ren pracht mensen en ik heb er
heel prettige herinneringen aan.
De koffie stond er altijd klaar.
Van mevrouw Westra Junior
heb ik later nooit meer iets ge
hoord.
Leeuwarden R. Poelstra
EEWAL MOET OPEN
Het artikel in het laatste Kleine
Krantsje, "Groeiend verlangen
naar het opnieuw graven van
de gracht langs de Eewal"
deed mij spontaan naar de
tekstverwerker grijpen.
De Eewal is absoluut een unie
ke plek in Leeuwarden. De
panden, de terpen aan beide
kanten, daar moet weer een
gracht doorheen lopen. Ik hoop
van harte, dat Uw artikel zal bij
dragen tot het opnieuw graven
van de gracht en daarmee een
historische loop te herstellen,
waaraan Leeuwarden toch
mede zijn ontstaan heeft te
danken. Desnoods met vrijwilli
gers, desnoods met alleen de
schop, onder het motto: De Ee
wal moet open.
Drachten
M. E. Jonker
DS. GROOT ENZERINK
Toen ik onlangs in 't Kleine
Krantsje las over ds. Groot En-
zerink gingen mijn gedachten
terug naar vroeger. Op de zon
dagmiddag gingen we toen met
het hele gezin een eind wande
len. Als we dan langs de Em-
makade liepen, even voorbij de
Vredeman de Vriesstraat, ver
telde mijn moeder, bij het huis
met het rode dakje boven de
deur, dat ze daar vroeger als
dienstbode had gewerkt bij do
minee Groot Enzerink en dat
veel mensen haar kenden als
"Anne van dominee".
Later, toen ik als timmerman
werkte en ergens aan het klus
sen was en dat thuis vertelde,
zei mijn moeder: "Zeg maar,
dat je een zoon bent van Anne
van dominee".
Een ander bekend verhaal
stond een tijdje geleden ook in
't Krantsje, dat van "een fluitje
van een cent". Regelmatig ren
de ik vrijdags na schooltijd van
de Willem Lodewijkschool naar
de markt om te Juisteren naar
de koopman, die daar fluitjes
verkocht.
Die pakte dan een kleine viool
uit een kist en sprak de om
standers ongeveer als volgt
toe: "De stad Leeuwarden kan
en mag zich verheugen in het
bezit te zijn van dit kostbare
kleinood, een Stradivarius van
de jaartelling 1700. Sic. transit
Gloria - men noeme zijn naam
met eerbied."
Dan werd er een plaat opgezet,
hij nam een fluitje in de mond,
deed de viool onder de kin en
speelde prachtig mee. Geld om
zo'n fluitje te kopen heb ik nooit
gehad.
Vlak naast- de fluitjesverkoper
stond een geblinddoekte vrouw.
Haar partner, een man, ging
langs het publiek en riep dan:
"Welke kleur hoed draagt deze
dame?"
Met een schelle stem ant
woordde zij dan: "Deze dame
draagt een grijze hoed." En
dan was het zeker goed. Zulke
attracties zie je tegenwoordig
niet meer.
Sittard
Jochum Brantsma
KI
Makttaardij alnd* 1B98
SNEKERTREKWEG
Erg blij was ik met de medede
lingen in het laatste Kleine
Krantsje betreffende de Sne
kertrekweg van de hand van de
heer A. J. Pietersen. Toen wij
ons bedrijf, de Friese Kolen
handel, daar in 1939 oprichtten,
waren er al gevestigd de Texa
co, olie en benzine, directeur
de heer Jensma, de Vulkaan,
kunstmest, directeur de heer
Van Dijk, het Abattoir en de
Friese Kip, directeur de heer
Postma. Dan kwamen wij en
verderop, richting Harlingen en
Sneek had je nog de opslag
plaats van de firma Postma,
houthandel, die ook opslag en
kantoor hield en woonde aan
het eind van de Willemskade,
noordzijde, hoek Westerkade.
De Snekertrekweg was toen al
wel met straatstenen geplaveid
maar de wal was van aarde,
liep schuin naar beneden en
was met gras begroeid. Ook
stond er in die tijd nog een rij
lindebomen. Het was er dus
wel landelijk en een ideale
plaats voor vissers. In 1945
werd onze loods, die van 1941-
mei 1945 door de Duitsers in
beslag was genomen, vrijgege
ven.
Het was de bedoeling van de
Duitsers het pand in brand te
steken. In het middenpad ston
de op afstanden van circa der-
(Vervolgoppag. 19)
TOON WESTRA
In een van de laatste bijdragen
van de heer Siep Ter Horst,
"Mijn jeugdjaren in cte binnen
stad" kwamen weer even de
muzikale gaven van zijn vroe
gere vriend Toon Westra naar
voren. Het was bekend, dat hij
een op en top musicus was.
De heer Ter Horst schreef, dat
Toon Westra in het vak terecht
kwam en dat hij later vaak te
beluisteren was in de betere
restaurants en bars in Den
Haag. Dat moet dan wel in zijn
vrije tijd zijn geweest, bijvoor
beeld in het weekend en moge
lijk nog eens op een vrije
avond in de week. Hij was im
mers in dienst van het kleding
bedrijf van P. van den Brul als
verkoper.
Ik heb in Den Haag een oplei
ding gehad bij de Zuid Holland-
sche Bierbrouwerij en ik kwam
nogal eens bij hem in de zaak,
omdat de firma Van den Brul
de uniformen maakte voor de
Brouwerij.
Op deze oude foto van de Snekertrekweg laat de huidige situatie zich in het geheel niet herkennen.
Het huis met het puntdak links is als laatste herkenningspunt nog maar kort geleden afgebroken.