als rijksmonument ingeschreven, terwijl deze niet op zijn oorspronkelijke locatie staat en de
oorspronkelijke dakbedekking en vloer niet meer aanwezig zijn. Deze grote wijzigingen in de
authenticiteit achten wij voor de huidige te beoordelen locomotiefloods te groot om de status
rijksmonument te rechtvaardigen. Als deze wijzigingen ten opzichte van de authentieke toestand
nationaal gezien acceptabel zijn, maakt dat ons inziens de relatieve waarde hoog te noemen valt.
CONCLUSIES
Op grand van het voorgaande, komen wij tot de volgende conclusies:
Op de criteria "cultuurhistorische waarden" scoort de locomotiefloods 'hoog'. De
locomotiefloods is nog steeds beeldbepalend in zijn directe omgeving. De locomotiefloods
zorgt met zijn behouden hoofdvorm en verschijningsvorm die verbonden is met de stoomtijd
van de spoorwegen voor een waardevol geheel. De locomotiefloods is als overblijfsel uit de
geschiedenis van het treinvervoer, vanwege zijn oorspronkelijke functionele en typologische
zeldzaamheid van algemene cultuurhistorische waarde.
V De intrinsieke architectuurhistorische waarden en historisch ruimtelijke waarden van de
locomotiefloods zijn zodanig dat van waarden van nationaal?, maar in ieder geval van boven
locaal belang kan worden gesproken.
v Er zijn veel authentieke zaken van het exterieur overgebleven, waardoor de absolute waarde
van de loods van meer dan bovenlokaal belang kan worden gekenschetst. Naar onze mening
zijn er echter te weinig onderdelen nog authentiek, waardoor de 'gaafheid' als indifferent wordt
gewaardeerd. De aanpassingen ten behoeve van de gewijzigde functie doen teveel afbreuk
aan de authenticiteit. De aangebrachte wijzigingen tasten de oorspronkelijke constructie niet
aan en diverse wijzigingen zijn reversibel.
s De zeidzaamneid is niet als apart criterium beoordeeld. Deze beoordeling zal landelijk
bekeken moeten worden. De aanvragerhet Cuypersgenootschap" geeft aan dat van de 300
van dergelijke loodsen ten tijde van de stoomtijd, er momenteel nog 13 van dergelijke
locomotiefloodsen bestaan in Nederland. Als er werkelijk nog maar 13 van deze dergelijke
loodsen bestaan, kan wellicht gesproken worden over zeldzaamheid. Deze zeldzaamheid zou
behoud van deze locomotiefloods dan wellicht rechtvaardigen.
Hoofdconclusie:
v De locomotiefloods bij Lutskedyk 5 te Stiens heeft in redelijk mate zijn authenticiteit behouden.
Tevens vertegenwoordigt de locomotiefloods onmiskenbaar cultuurhistorische en historisch
ruimtelijke waarden. Echter gemeten naar welke authentieke cultuurhistorische waarden nog
aanwezig zijn en naar de bestaande criteria, is dit naar onze mening niet voldoende om de
status als rijksmonument te rechtvaardigen.
Als naar landelijke zeldzaamheid wordt gekeken, dan kan wellicht de aangetaste authenticiteit
van ondergeschikt belang worden bevonden waardoor de status van rijksmonument wel
gerechtvaardigd zou zijn.
Deze beoordeling kan echter niet door de gemeente Leeuwarderadeel worden gemaakt.
ADVIES
Wij adviseren derhalve de gemeenteraad van Leeuwarderadeel op inhoudelijke gronden en op basis
van alleen cultuurhistorische en monumentale argumenten, om een neqatief advies uit te brengen aan
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg inzake de aanwijzing tot rijksmonument van de voormalige
locomotiefloods bij Lutskedyk 5 te Stiens. Het gaat hierbij alleen om de locomotiefloods. Het
omliggende terrein, het voormalige station en de voormalige restauratie hebben in het geheel van het
8
