86
GEMEENTERAAD TE LEEUWARDEN Zitting van Donderdag 23 Mei 18C7.
<le eer, aan die opdragt voldoende, U Mijne Heerenhet vol
gende als resultaat van dezen haren arbeid, mede te deelen.
Om geleidelijk te werk te gaan, heeft uwe Commissie in de eer
ste plaats besproken, het doelmatige der oprigting van eene stads
apotheek en vervolgens hare werking in andere plaatsen; doch
voor en aleer zij hare beschouwingen mededeelt, moet zij opmer
ken, dat ze aangaande het eerste punt van haar onderzoek, te
weten, het al dan niet doelmatige der oprigting in deze gemeente
der bedoelde apotheek, niet eenstemmig in gevoelen is, vermits
een harer leden, overwegende bezwaren heeft tegen die oprigting;
zoodat de meerderheid U Mijne Heerenin tegenovergesteldcn zin
de eer heeft, hare zienswijze kenbaar te makenterwijl de minder
heid hare bezwaren daartegen bij afzonderlijke nota aan uwe
vergadering mededeelt.
Ten aanzien nu van de beoordeeling van het doelmatige der
oprigting eencr stedelijke apotheek, uwe Commissie zal het wel
niet behoeven te betoogen, dat men zich daarbij op verschillende
standpunten kan plaatsen; eerstens toch rijst de vraag, zal de
gemeente zichopzigtens de wijze van verstrekking van genees
middelen ten behoeve van armen, plaatsen op het terrein, tot
dus verre alleen door de particuliere nijverheid betreden, en als
zoodanig, zij het dan ook ten bate van de gemeentelijke finantien,
zich mogen mengen in eenigen tak van industrie anderdeels,
is liet voordeel dat der gemeente door de oprigting cener eigene
apotheek zou toevallen, belangrijk genoeg om de veronderstelde
doelmatigheid genoegzaam te ondersteunen?
Die vragen Mijne Heerenzijn door uwe Commissie naauwgezet
overwogen en zij heeft daarbij niet het minst stil gestaan bij het
particulier belang van de artsenijmengers, 't wel bij het invoeren
van zoodanigen maatregel in eenige mate zal worden gekrenkt.
Maar de meerderheid uwer Commissie kan bij het letten op
die omstandigheden, alsmede op de uitkomsten die elders van de
stedelijke apotheken verkregen worden, niet voorbij te erkennen,
dat de vraag of dergelijke daarstelling al dan niet in het belang
der gemeente en hare finantien is te achten, in toestemmenden
zin moest worden beantwoord.
Immers, zoodanige inrigting zal der gemeente beduidende voor
deden kunnen aanbrengen, in vergelijking met en in verhouding
tot de tegenwoordige uitgaven, wat Uwe Commissie hierna, door
cijfers wenscht te staven; zij kan zieh bovendien ten dezen be
roepen op de gunstige uitkomsten overal elders van stads apothe
ken verkregen. En ook prijst zich het drijven eener stads-apo-
theek aan, uit het oogpunt eener betere en vluggere (bediening)
levering der geneesmiddelen ten behoeve der armen.
Wat liet beginsel tot zoodanige handelwijze zelve betreft, dit
is reeds vroeger door dezen Raad uitgesproken, ten aanzien van
de exploitatie der gasfabriek; ook de wijze van handelen omtrent
de voorziening in de stads fabricatie doet zien, dat de Raad zich
te dezen niet aan scrupules heeft te binden.
Na dit vooropgesteld te hebben, gaat uwe Commissie over U
Mijne Heereneene vergelijking aan te bieden van de uitkomsten
van stedelijke apotheken, zooals die elders bestaan, in verhouding
van de in deze gemeente steeds betaalde prijzen voor medicijnen
en waaruit naar hare meening voldoende blijkt, dat er in dezen
voor de gemeente belangrijke bezuinigingen kunnen plaats hebben.
De onderstaande opgave bevat enkel het getal recepten waar
voor ieder der genoemde armen-inrigtingen gedurende cle vijf voor
afgaande jaren 1861 tot 1865, ten laste van de gemeente medi
cijnen zijn geleverd, benevens den prijs daarvoor besteed; Uwe
Commissie achtte een vijftal jaren voldoende om deswege een
behoorlijk overzigt te geven.
Totaal
1861
1862
1863
1864
1865
'N a v f
cs
o
V
co
tf-
16,490
12,274
12,585
9,969
9,116
Getal
recep
ten.
Algemeene
armen.
p
"os
to
ut
t© CO Ut
<1 ca p o V
CO CO O CO Ut
a os co co co
Daarvoor
bestccde
som.
e
O
to to co ti
es CO >i». co li-
to
Ut
cs
CO co co co os
Ut CO CO CO to
CO Ut i—Ct os
Getal
recep
ten.
Stads
Armhuis.
00
to
Ut
t—1—1 t-* to
►i- >4- Ut --ï O
ut Ut co co CS
Be
steede
som.
cc
—3 cs -d to CO
CO ~CJ to CO
11,854
2,331
2,276
2,221
2,937
2,089
Getal
recep
ten.
Ziekenhuis.
tf-
>4-
768
909
838
1,065
861
Be
steed e
som.
co
C/O
tO -~3 CO Ut CO
OS CO H— to to
co
o
"cc
os
o
W OS -1 C
1 OS "o "co
O CO CO h- CO
CO CO ^3 t—1 cs
Getal
recep-
ten.
Armf.n elders
onderstands do
micilie hebbende.
o
"os
Ut
o
co
os
J—1 to to co
(4* Ul "o "ut "o
O Ut CS Ut
co cs ut o
Besteede
som.
«c CO cs co f-
1—1 Ut Ut CO
o
Ut
to
—3
29,383
21,956
21,334
16,929
15,672
- o o
o O O
p
Totaal bedrag.
co
p
Ut
ut
9,479
8,597
7,163
6,101
5,199
Daarvoor
besteede
som.
^3
to rf* os o If".
to to o CO -3
Uit deze opgave blijkt, dat ieder recept gemiddeld aan de
gemeente heeft gekost p. m. 35 cent en dat het gemiddeld ge
tal recepten 's jaars heeft bedragen 21,055, waarvoor is besteed
de som van 7309.15.
Als nu de meerderheid van uwe Commissie aanneemt dat door
middel cener stads-apothcek het recept, bloot aan medicijnen, de
gemeente zal komen te staan op tien cent, hetwelk zij op de
hieronder vermelde gronden gelooft te kunnen doen, dan zal de
navolgende berekening U doen zien, welke voordeelen eene stads
apotheek der gemeente jaarlijks zal aanbrengen. Gelijk gezegd is,
bedraagt liet getal recepten over de vijf gekozen jaren 1861 tot
en met 1865, gemiddeld 21055; hieronder zijn begrepen 6166
voor elders armlastigentrekt men dezen er af, omdat de kos
ten deswege gerestitueerd worden, dan blijven er ten laste van
deze gemeente over 14889; deze berekend tegen 10 cent,
dan geeft dit eene uitgaaf van- 1488.90.
Hierbij de onkosten van dc apotheek, die uwe Commis
sie met het oog op andere plaatsen, raamt op - 2600.00.
dus te zaracn
Hieraf, het bedrag dat wegens de elders arm
lastigen wordt bijgedragen in de kosten van adminis
tratie enz. die 12 cent het recept bedragen, dus
6166 X 12 s
dan zon de gemeente eene jaarlijksche uitgaaf heb
ben van ƒ3348.98.
ƒ4088.90.
- 739.92.
GEMEENTERAAD TE LEEUWARDEN. Zitting van Donderdag 23 Mei 1867. 87
De tegenw. uitgaven bedragen gemiddeld 7309.15.
Hieraf, het bedrag wegens elders armlas
tigen gerestitueerd wordende zijnde
6166 X 35 C- 2158.10,
rest f 5151.05.
Alzoo zou de stads-apotheek een jaarlijksche mindere
uitgaaf vorderen van1802.07.
Wat dc geraamde som betreft, wegens kosten van de
meent de meerderheid van de Commissie liet dienstig
eene specifieke opgaaf deswege te doen volgen.
Huishuur (zoo noodig)
Belasting
Verlichting
Verwarming
Rente van 5t aanleg-kapitaal
Herstel en aankoop van instrumenten
Druk-, boek- en schrijfbehoeften
Glaswerk enz
Tractement, benevens vrije woning
Bediende
Knecht- 260.00.
Schoonhouden- 60.00.
Verteering- 80.00.
apotheek,
te zijn,
200.00.
80.00.
110.00.
100.00.
150.00.
50.00.
60.00.
50.00.
900.00.
500.00.
te zamenƒ2600.00.
Dit is de uitkomst van de vijf genoemde jaren door elkander,
waaronder een zoogenaamd ziekejaar is opgenomen, terwijl de an
dere, onder gewone jaren kunnen gerekend worden te behooren.
Verlangt men echter ook het resultaat te kennen dat ieder
jaar afzonderlijk heeft opgeleverd, ze is dit
In 1861 bedroeg het getal recepten 29,383, hieraf de voor elders
armlastigen ten bedrage van 9936; blijven dus voor rekening
van Leeuwarden over 19,447, deze berekend tegen 10 cent
ieder, dan geeft dit de som vanƒ1944.70.
Hierbij de onkosten der apotheek- 2600.00.
Eene uitgaaf voor de gemeente van ƒ4544.70.
Af, restitutie van administratie kosten voor elders
armlastigen, zijnde 9937 X 12 ct- 1192.32.
Blijft alzoo ten laste der gemeentef 3352.38.
Er is in 1861 aan medicijnen besteed voor 9479.473.
Af, voor elders armlastigen 9936 X 35 ct. tn - 3477.60.
Rest
- 6001.87®.
Geeft over dat jaar eene mindere uitgaaf van 2659.49s.
1862. Het getal recepten bedroeg 21956; hieraf, de voor
elders armlastigen verstrekte, ten bedrage van 7011, rest 14945;
tegen 10 cent ieder, geeft eene uitgaaf van ƒ1494.50.
Bij, voor de apotheek2600.00.
Te zamen f 4094.50.
Af, restitutie als voren, 7011 X 12 ct. - 841.32.
Blijft ten laste der gemeente3253.18.
Er is in 1862 aan medicijnen besteed voor 8597.03.
Af, als voren 7011 X 35 ct. - 2453.85.
Rest 7
- 6143.18.
Geeft eene mindere uitgaaf van2890.00.
1863. Het getal recepten bedroeg 21334; hieraf, de voor
elders armlastigen verstrekte 6137, rest 15197, tegen 10 cent,
geeftƒ1519.70.
Bij voor de apotheek- 2600.00.
Te zamen ƒ4119.70.
Af, restitutie als boven, 6137 X 12 ct, s - 736.44.
Blijft ten laste van de gemeenteƒ3383.26.
3929.10.
- 436.56.
ƒ3492.54.
Er is in 1863 aan medicijnen besteed voor f 7168.60.
Af, als boven 6137 X 35 zZ ct. - 2147.95.
Rest - 5020.65.
Geeft eene mindere uitgaaf vanƒ1637.39.
1864. Ilct getal recepten bedroeg 16929 hieraf, de voor
elders armlastigen verstrekte 3638, rest 13291, tegen 10 cents
ieder, geeft dit eene uitgaaf vanƒ1329.10.
Bij voor de apotheek- 2600.00.
Te zamen
Af, restitutie als boven, 3638 X 12 cent
Blijft ten laste van de gemeente
Er is in 1864 aan medicijnen besleed 6101.42.
Af, als boven 3633 X 35 ct. - - 1273.30.
Rest - 4828.12.
Geeft eer.e mindere uitgaaf van- 1335.5S,
1865. Het getal recepten bedroeg 15672, hieraf de voor
elders armlastigen verstrekte 4108. rest 11564, tegen 10 cent
geeftƒ1156.40.
Bij, voor de apotheek- 2600.00.
te zamen 3756.40.
Af, restitutie als voren, 4108 X 35 ct. - 492.96.
Blijft ten laste van de gemeenteƒ3263.44.
Er is in 1865 aan medicijnen besteed voor f 5199.22.
Af, als voren 4168 X 35 ct. S - 1437.80.
Rest
Geeft eene mindere uitgaaf van
ƒ3761.42,
497.98.
De geldelijke voordeelen gerecapituleerd, waren dus geweest;
In 1861ƒ2649.495
1862 2890.00.'
1863 1637.39.
1864 1335.58.
1865 - 497.98.
te zamen/p 9010.445.
Of gemiddeld jaarlijks 1802.09 gelijk hiervoren reeds is
vermeld.
Trekt men echter van dat 5tal jaren af, het grootste ziekte
jaar (1861) en het kleinste (1865) dan was genoten: in
1862 ƒ2890.00.
1863 - 1637.39.
1864 - 1335.58.
zamen f 5862.97.
Of gemiddeld 's jaars- 1954.32.
Rekent men nu de kosten van administratie, door uwe Com
missie op 2600 gesteld te laag en wil men die 400 liooger
stellen, dan was er nog een regtstreeks geldelijk voordeel geblc-
van 1 1554.32.
Een voordeel inderdaad door de gemeente niet te versmaden,
daar gelaten de indirecte voordeelen, welke een goed geadmini
streerde stads apotheek oplevert, t. w.
lo. dat bij epidemische ziekten vooral, de armen vlugger be
diend kunnen worden dan bij een privaat leverancier, dewijl
deze ook voor zijne eigene en vaste clientele, niet minder, ten
minste even goed, dient te zorgen als voor de tijdelijke leverantie
voor een armbestuur.
2o. dat de gemeente gewaarborgd is, dat de recepten precies
volgens het voorschrift worden gereed gemaakt en de beste grond
stoffen gebruikt, daar dc aankoop en leverantie van deze, even als
het bereiden der medicijnen geschiedt onder opzigt of onder
medewerking van ccne Commissie Van toezigt, waaronder ten
minste wel een deskundige in de artsenijraengkunde zal geroe
pen worden.
