8. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
onbewoonbaarverklaring van onderscheidene woningen.
150 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 17 September 1907.
7°. dat bij intrekking der vergunning, op eerste
aanzegging van Burgemeester cn Wethouders binnen
den daarbij te stellen termijn, de buisleiding worde
verwijderd, en het terrein in den staat, waarin het
zich voor het leggen der buis bevond, worde terug
gebracht.
Met algemcone stemmen wordt dienovereenkomstig
besloten.
7. Voorstel van Burgemeester en Wethouders inzake
onderhandsche aanbesteding van het onderhoud der
gemeentelijke uurwerken.
Dit voorstel luidt als volgt
Den 1 Januari a.s. is het driejarig tijdvak verstre
ken, waarvoor aan P. Zeiss alhier in het openbaar
werd aanbesteed het regelen en onderhouden van do
uurwerken in de verschillende gemeentegebouwen enz.
voor eene som van f 485.per jaar.
Blijkens overgelegd adres verzoekt de aannemer,
hem wederom onder de bestaande voorwaarden ge
noemde werkzaamheden op te dragen.
Onzerzijds bestaat tegen de inwilliging van dit
verzoek geen bezwaar, nu uit het overgelegd x-apport
van den Directeur der Gemeentewerken blijkt, dat het
onderhoud der uurwerken met gerustheid aan Zeiss
kan worden toevertrouwd en de nader gevraagde
vergoeding billijk mag genoemd worden.
In verband nl. met do omstandigheid, dat de uur
werken in de Jacobijner- en in de Galileëi'kerk niet
meer in de nieuwe overeenkomst zullen worden op
genomen, diende de aannemingssom te worden ver
laagd. In overleg met den aannemer is het verlangde
bedrag daarom op 485.— teruggebracht.
Op grond van het vorenstaande hebben wij de eer
IJ voor te stellen te besluiten
Burgemeester en Wethouders te machtigen:
a. het regelen en onderhouden van de uurwerken
in de gebouwen der gemeente, zooals zij voorkomen
in het thans loopende conti-act, met uitzondering van
de torenklokken in de Jacobijner- en in de Galileërkerk,
gedurende de jaren 1908, 1909 en 1910 en verder
stilzwijgend van jaar tot jaar, voor zoover toepasselijk
op de bestaande voorwaarden, ondershands op te dragen
aan P. Zeiss alhier, voor eene som van ƒ435.per jaar
b. om bij eventueele ontbinding of niet-verlenging
van de aangegane overeenkomst, en vervolgens steeds,
het onderhouden enz. der uurwerken in liet openbaar
aan te besteden.
Met algemeono stemmen wordt dienovereenkonxstig
besloten.
Dit voorstel luidt als volgt
Bij schrijven van den 14 Mei 1907 no. 177 heeft
de Gemeentelijke Inspecteur voor het Woningtoezicht
alhier o.a. in overweging gegeven om diverse woningen,
op grond van niet voor herstel vatbare gebreken,
onbewoonbaar te voi-klai-en.
De Gezondheidscommissie voor de gemeente Leeuwar
den, hierover gehoord, heeft bij schrijven van 5
Augustus 1907 medegedeeld, dat blijkens een van
harentwege ingesteld onderzoek naar den toestand
der woningen, die door den Gemeentelijken Inspecteur
voor onbewoonbaar-verklaring worden voorgedragen,
niet de noodzakelijkheid wordt ingezien alle thans
onbewoonbaar te verklaren, omdat er zich eenigo onder
bevinden, die door het aanbrengen van verbeteringen
in bewoonbaren toestand zijn te brengen, terwijl ook
een paar woningen geschikt ter bewoning worden
geacht, zoolang deze door één persoon of oen klein
gezin worden bewoond.
Met dit advies kunnen wij ons in hoofdzaak ver
eenigen en hebben, onder mededeeling dat, voor
zoover naar ons oordeel verbeteringen waren aan te
brengen, daartoe de vereischte aanschrijvingen zijn
of zullen worden gedaan, ten aanzien van de aaix de
woningen klevende gebreken met verwijzing naar de
hierbij overgelegde stukken, de eer U voor te stellen
over te gaan tot de onbewoonbaarverklaidng van de
woningen
Schuitmakerssteeg no. 5.
Tuinsteeg no. 9.
Schuitmakerssteeg no. 7.
Kromme Elleboogsteeg no. 2.
Blokhuissteeg „de Krimp" nos. 22 en 28.
Boterhoek „de Drift" nos. 103.
Blokhuissteeg no. 11.
Molensteeg nos. 5 en 18.
Boterhoek „de Drift" nos. 93, 95, 97 en 105.
St. Jobsloen no. 217.
Tuinsteeg no. 5.
Muntesteeg no. 19 en
Achter de Witte Hand no. 12,
met last om binnen zes maanden, te xekenen van
den in art. 18 lid 3 der Woningwet bedoelden dag,
de woningen te doen ontruimen en daartoe vast te
stellen hot besluit, dat in ontwerp hiernevens gaat.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Besuijen wil niet over het voorstel zelf
spreken, al doet het onaangenaam aan dat de Gezond
heidscommissie minder woningen onbewoonbaar
wenscht te verklaron dan de betrokken Inspecteur.
Sproker acht het echter ongeschikt hierover te spreken,
want hij veronderstelt, dat de Gezondheidscommissie
met meer ijver zal te wei'k gaan, als door het bouwen
van arbeiderswoningen in den woningnood zal zijn
vooi-zien.
Er staat evenwel eene clausule in het rapport
der Gezondheidscommissie, die spreker aanleiding
geeft tot eene opmerking en wel deze
,,De commissie spreekt de wenschelijkheid uit, dat
de hand woi-de gehouden aan art. 53 der bouwveror
dening, omdat het niet zelden voorkomt, dat woningen,
die slechts geschikt zijn om door één of twee personen
te worden bewoond, door vier of vijf worden gebruikt."
Spreker is van oordeel, dat het een zeer lastige
zaak is voor den Inspecteur voor het Woningtoezicht
om na te gaan of de hand aan bedoelde bepaling
wordt gehouden. Toch is controle niet alleen wen-
schelijk, maar de gemeente is tot toezicht ingevolge
de Woningwet zelfs verplicht. Hij geeft daarom in
overweging het voorbeeld te volgen van sommige
Engelsche steden, o.a. Glasgow, waar op dergelijke
woningen plaatjes worden aangebracht, waarop het
aantal personen, dat in de woning mag wonen, is
aangegeven (ticketed houses).
De hoer Baart de la Faille doei opmerken dat de
heer Besuijen de veronderstelling heeft gemaakt, dat
do Gezondheidscommissie slechts ten deele met den
Inspecteur voor het Woningtoezicht is meegegaan
met het oog op don woningnood. Deze vei'onder-
stelling is juist. Waar do Gezondheidscommissie het
initiatief van Burgemeester en Wethouders, om de
onbewoonbaar-verklaring op een eenigszins ruime
schaal toe te passen, met ingenomenheid heeft begroet,
meende zij in den woningnood een roden to zien om
met behoedzaamheid te work te gaan. Spreker weet
niet of de heer Besuijen de moeite heeft genomen de
woningen in het bijzonder na te gaan. Hij wenscht
er echter op te wijzen dat de Inspecteur tlieoretisch
Verslag van de handelingen van den gemeentei-aad van Leeuwarden van Dinsdag 17 September 1907. 151
is te werk gegaan en minima heeft gesteld voor
breedte-straat, hoogte, oppervlakte, kubieken inhoud.
De Gezondheidscommissie daarentegen heeft ge
meend de gegevens van den Inspecteur eenigszins
critisch te moeten beschouwen, en met verschillende
omstandigheden gezamenlijk rekening te moeten houden.
Het is haar b.v. gebleken, dat als de woningen overigens
in voldoenden staat vei'keeren en door één of twee
personen worden bewoond, deze nog wel eenigen tijd
mee kunnen, al ontbreekt er iets aan enkele maten.
Daarom is de commissie niet geheel met den Inspec
teur meegegaan. In sommige gevallen zou dat bijna
een daad van vandalisme zijn geweest.
Spreker zou, om een voorbeeld te noemen, den heer
Besuijen willen uitnoodigen de woningen in de Kaats
baan eens in oogenschouw te nemen. Wel ontbreekt
aan enkele maten iets en zijn de achtermuren vochtig,
zoodat daarin verbetering moet woi'den aangebracht,
maar overigens zijn het vriendelijke woningen, die
niet in de eerste plaats voor onbewoonbaar-verklaring
in aanmerking komen.
De gezondheidscommissie heeft gemeend met kalmte
te werk te moeten gaan en de omstandigheden in
aanmerking te moeten nemen.
Het is den heer Besuijen gebleken, dat zijne ver-
ondei'stelling, dat de Gezondheidscommissie verder zou
zijn gegaan als er meer arbeiderswoningen gebouwd
waren, juist is. Spreker is niet in de gelegenheid
geweest alle woningen te zien, overigens is het geens
zins zeker, dat doordoor discussies zouden vermeden
zijD, wijl de meeningen over wat onbewoonbaar moet
heeten, wel uiteen zullen loopen. Zoo is hij met den
Inspecteur van meening dat er ook minimum-eischen
bestaan voor woningen, bestemd voor een of twee
personen, voornamelijk in betrekking tot voldoende
toetreding van lucht en licht. Uit het gesprokene hier
blijkt wederom de wenschelijkheid om het toezicht op
de naleving van art. 53 der bouwverordening zoo
scherp mogelijk te doen zijn, een reden te meer tot
het aanbrengen van de door spreker bedoelde plaatjes.
Nadat door den Voorzitter is medegedeeld dat de
door den heer Besuijen ter sprake gebrachte kwestie
van de „ticketed houses" reeds door den Inspecteur
voor het Woningtoezicht ter tafel is gebracht, wordt
de beraadslaging gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders
wordt met algemeene stemmen aangenomen.
De Raad gaat in comité-generaal ter behandeling van:
9. Rapport der commissie voor de reclames inzake
bezwaarschriften tegen aanslagen in den Hoofdelijken
Omslag, dienst 1907,
en de door den Voorzitter aangekondigde bespreking
van den heer Baart de la Faille over het raadsbesluit
van 20 Augustus 1.1.
Na heropening wordt de vergadering, daar niets
meer te behandelen is, door den Voorzitter gesloten.
