overwegende dat in het ontwerp-dekkingsplan 1983-1987 ruimte wordt ge
schapen tot een bedrag van 100.000,voor de ontwikkeling van een
nieuw beleid,
dat bij de invulling van het nieuwe beleid wordt uitgegaan van de in het
collegeprogramma genoemde criteria en prioriteiten,
dat in de komende periode het beleid van het gemeentebestuur steeds meer
gericht zal dienen te zijn op een behouden en vermeerderen van voldoende
arbeid, onder meer door een herstel van de economische bedrijvigheid,
dat dit punt in de reeds aangevangen beleidsperiode de hoogste prioriteit
dient te hebben,
besluit:
bij de invulling van het nieuwe beleid op korte termijn het werkgelegen
heidsbeleid de hoogste prioriteit te geven en gaat over tot de orde van de
dag."
De motie is mede-ondertekend door de heer De Beer.
Dat op het gebied van de Volksgezondheid wordt gekozen voor het uitgangspunt dat ook door de re
gio moet worden bezuinigd, vinden wij zeer terecht.
Ten aanzien van de sector Cultuur wil ik onze waardering uitspreken voor de opstelling van de
Commissie voor het PrincessehofMen stelt immers dat men begrip heeft voor de moeilijke financiële
positie van de gemeente Leeuwarden en men dient op grond daarvan een bezuinigingsvoorstel in.
Ik begrijp wel dat ik niet al te uitvoerig op alle zaken kan ingaan, maar een aantal ervan wil ik
n°9 9raa9 belichten. Ik wil in de eerste plaats het Frysk Orkest noemen en begin dan met een citaat uit
"Nadere voorstellen tot herwaardering voor de periode 1982-1986". Op bladzijde 4 werd daarin ten
aanzien van het Frysk Orkest geschreven: "Als een van de subsidie-partners zich zou terugtrekken gaat
vrijwel zeker een belangrijk cultureel element voor de provincie verloren. Omdat een eventueel weg
vallen van het Frysk Orkest onzes inziens een aantasting van de centrumpositie van Leeuwarden op cul
tureel gebied zou betekenen, achten wij het ongewenst terzake een initiatief te nemen." Deze woorden
hebben, volgens mijn fractie, tot op de dag van vandaag hun volledige waarde behouden. Cultuur is
een hoog goed. Kwalitatief staat ons" Frysk Orkest op een hoog peil. Het verdwijnen van het orkest
zou een zeer negatief effect hebben op de amateuristische kunstbeoefening, vooral omdat het functione
ren van het orkest bij het begeleiden van koren zou wegvallen. Het lijkt een nobel gebaar om voor ac
commodatie te zorgen, maar in het dekkingsplan wordt niet aangegeven waaruit deze accommodatie be
staat en wat een werkelijk goede accommodatie gaat kosten. Voorts is het naar onze mening niet goed
om vooruit te lopen op de resultaten van de aan de gang zijnde onderhandelingen. Volgens ons moet er
met de directie van het orkest te praten zijn over een mate van afslanking, doch met zeer duidelijke
overlevingskansen. Naar ons gevoel is het Frysk Orkest daartoe bereid. Ik wil daarover straks een motie
indienen
Vervolgens kom ik toe aan een ander, maar niet minder belangrijk punt, namelijk de aanslag op
Cambuur. Dit is een duidelijk voorbeeld van een voorstel, waarvan men de gevolgen van de uitvoering
te weinig onder ogen heeft gezien. Men kan en mag de belangrijke positie die Cambuur in het leven
van velen inneemt, niet bagatelliseren. Voetbal, en juist prof-voetbal, is nu eenmaal voor veel mensen
een grote bron van genoegen en vrijetijdsbesteding tijdens de weekends. Ik denk dat velen naar een
dergelijk voetbal-weekend toeleven. Het college stelt dat het nog geen zwaar wegende belemmeringen
heeft kunnen signaleren die een ombuiging in het beleid in de richting van de volledige afschaffing van
de subsidie in de weg staan. Ik moet echter opmerken dat het college dan de ogen en oren heeft geslo
ten voor de werkelijkheid. De vele reacties ten aanzien van Cambuur liegen er niet om. Wat moet men
bovendien met een dergelijk duur stadion als Cambuur ter ziele is gegaan? (De heer Pruiksma: Volks
tuintjes van maken, mijnheer Bijkersma!) Ach, mijnheer Pruiksma, dit soort pijnlijke opmerkingen zou u
eens tegen de voetballers van Cambuur moeten maken aanstaande zaterdag of zondag! Ik ga weer verdof
met mijn verhaal. Nee, geacht college, dit is geen voldragen voorstel en u zult daarvoor onze steun
niet krijgen. Ook over Cambuur zullen wij straks een motie indienen.
In de sector Onderwijs wordt in de aanvullende raadsbrief omtrent de Buitenschool gesteld dat de
minister de subsidie met betrekking tot het verzorgingsgedeelte gaat intrekken. Volgens het door het
college gehanteerde uitgangspunt zal de korting door het rijk op deze specifieke uitkering volledig aan
de betreffende beleidssector worden doorgegeven. Wij hebben daarvoor begrip. Als wij kijken naar de
sector Onderwijs in zijn totaliteit, blijkt dat het rijk nogal wat betaalt. Als specifieke uitkering, ex
clusief de salarissen, ontvangt de gemeente een bedrag van ruim twintig miljoen gulden. In de gemeente
Leeuwarden wordt dit uitgekeerde bedrag de laatste jaren in ruime mate overschreden. Dit is ook reeds
in de vorige herwaarderingsronde gesignaleerd. Daarbij werd geconstateerd dat de overschrijdingen in
13
de komende beleidsperiode ruim 6,6 miljoen zullen zijn. Wij zijn van mening dat het nodig is deze
overschrijding te koppelen aan het door het rijk ter beschikking gestelde bedrag en deze overschrijding
aan een maximum te onderwerpen. De overschrijding zou volgens ons niet meer dan 25% van het door
het rijk uit te keren bedrag mogen zijn. Op een normuitkering van twintig miljoen betekent dit nog al
tijd een overschrijding van vijf miljoen, welk bedrag moet worden betaald uit de algemene middelen.
Als wij zien dat voor de komende jaren steeds een normuitkering is gesteld van ca twintig miljoen, zou
onze stellingname een besparing betekenen van ruim een miljoen gulden. De verfijning van de invulling
in de Onderwijssector zal moeten geschieden in een overleg, waarbij ook de Commissie voor het Onder
wijs wordt betrokken. Detaillering nu zou niet goed zijn; het zou dan op een ad hoe beleid lijken. In
deze door ons voorgestelde bezuiniging zien wij een mogelijkheid voor instandhouding van de subsidie
aan Cambuur en die aan het Frysk Orkest en wellicht ook nog de instandhouding van de subsidie aan de
FIOM. Mogelijk zal men in antwoord op ons voorstel naar voren brengen dat er geen sprake mag zijn
van kwaliteitsvermindering van het onderwijs. Wij zijn het daarmee volstrekt eens. Ik wil echter opmer
ken dat volgens onze fractie de kwaliteit van het onderwijs niet afhangt van de outillage, doch in de
eerste plaats een zaak is van de inspiratie van het betrokken personeel. Ik zal nu de motie voorlezen
waarin wij laten zien dat er mogelijkheden zijn voor blijvende steun aan de sportclub Cambuur en het
Frysk Orkest.
"De raad der gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op 29 november
1982,
overwegende dat het rijk in de komende jaren in de sector Onderwijs aan
specifieke uitkeringen, exclusief salarissen, een bedrag van ongeveer twin
tig miljoen zal betalen,
dat het wenselijk is dat de door de gemeente betaalde overschrijdingen aan
een maximum worden onderworpen,
besluit:
bedoelde doeluitkeringen van het rijk voor het onderwijs met niet meer dan
25% te overschrijden,
besluit:
de hieruit voortkomende bezuinigingen te besteden aan de instandhouding
van subsidies aan zowel het Frysk Orkest als aan Cambuur en gaat over tot
de orde van de dag."
De motie is mede-ondertekend door de heer De Beer.
Mevrouw Van der WerfHet dekken van tekorten is niet een puur technische zaak, maar hangt onder
anderen samen met de politieke visie en houding die men heeft ten aanzien van de oorzaken. In dit ge
val met name het door het rijk gevoerde bezuinigingsbeleid passend binnen de maatregelen zoals die de
laatste jaren steeds vanuit delen van het bedrijfsleven worden bepleit en door de overheid worden door
gevoerd om de economische crisis te bestrijden. Mijn fractie heeft dan ook wel de behoefte, voordat wij
concreet ingaan op het voorliggende voorstel, het voorstel te plaatsen in het maatschappelijk kader
waarbinnen het naar ons oordeel thuishoort, om vandaaruit een aantal wegen aan te geven hoe wij ac
ties kunnen ondernemen om de steeds maar slechter wordende financiële positie van de gemeente te ver
beteren
Op dit moment worden wij geconfronteerd met een wereldwijde crisis van het kapitalisme: De pro
ductie stagneert, er is sprake van een overcapaciteit en zeker ook van een teveel aan arbeidskrachten.
Als gevolg van dit alles zijn er grote financiële problemen bij de overheid ontstaan. De crisis wordt ge
presenteerd als een crisis in de economie die door economische wetmatigheden is veroorzaakt en niet als
een crisis van het kapitalisme, oftewel een falen van de vrije ondernemingsgewijze productie. De op
lossingen zoals die door delen van het bedrijfsleven en de rechtse partijen CDA en VVD worden aange
dragen, komen dan ook alle op hetzelfde neer: Het bedrijfsleven moet alle ruimte hebben en de positie
van het Nederlands kapitaal in het internationaal kapitalisme moet worden veilig gesteld. Dat alleen
kan leiden tot het weer aantrekken van de economie. Deze zogenaamde oplossingen hebben tot nog toe
geresulteerd in de volgende maatregelen van overheidszijde:
1. Sterke bezuinigingen op de overheidsuitgaven teneinde het financieringstekort terug te dringen.
2. Ruimte geven aan het bedrijfsleven door loonmaatregelen en verschuivingen in de overheidsbestedin
gen ten gunste van een subsidiestroom voor het bedrijfsleven.
De bezuinigingen die echter om deze redenen worden doorgevoerd, hebben een averechts effect en ver
ergeren de crisis. De overheidsbezuinigingen hebben immers in de eerste plaats nadelige gevolgen voor
een deel van het bedrijfsleven, want ongeveer 40% van de productie van het Nederlandse bedrijfsleven
