De heer Buurman: Mijnheer de voorzitter, mijnheer de Commissaris der Koningin.
De profielschets, opgesteld door de gezamenlijke fracties, is zojuist te
Uwer kennis gebracht, aangevuld met afwijkende standpunten van verschillen
de fracties. Van onze kant willen wij het volgende toevoegen.
Boven de door ons ingediende profielschets hebben wij als uitgangspunt
gesteld:"De burgemeester zou zich ervan bewust moeten zijn dat de gemeente
lijke overheid in dienst staat van God als de Koning der koningen. Hij zou
dit ook in zijn beleid tot uitdrukking moeten laten komen. Daarom dient met
name in deze tijd van toenemende wetteloosheid en zedeloosheid de burgemees
ter, als primaire handhaver binnen het gemeentelijk bestuursapparaat van
openbare orde en veiligheid, in zijn beleid en de uitvoering daarvan te
waken voor handhaving van normen, die op grond van Gods onfeilbaar Woord
gelden voor alle mensen. Zie ook artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbe
lijdenis." Ik weet wel dat dit principiële standpunt weinig klankbodem meer
heeft, maar ik wil dit toch wel heel duidelijk stellen. Min of meer in het
verlengde hiervan, achten wij het van belang dat de te benoemen burgemeester:
a. bijzondere betekenis toekent aan de problematiek van openbare orde en
veiligheid tegen de achtergrond van de specifieke positie die hij ten aan
zien hiervan inneemt;
b. rekening houdt met de gevoelens van het protestants-christelijk volksdeel,
Wat de politieke kleur betreft: wanneer wij de burgemeestersbenoemingen
landelijk bezien komt de PvdA iets te kort, maar zit wat de grote steden be
treft wel goed, is het CDA nog steeds overbedeeld en is vooral de VVD onder
bedeeld. Wij zouden ervoor willen pleiten om noch de landelijke verhoudingen
alleen, noch de plaatselijke verhoudingen alleen, de doorslag te laten geven
Overigens, ik heb geen bezwaar tegen een burgemeester die lid is van het
CDA, van de PvdA of van de VVD. Tenslotte heeft iemand uit die laatste kring
het nog onlangs tot Commissaris van de Koningin gebracht in een provincie
die rijk is aan cultuur. Een GPV-er is ook een mogelijkheid. Daarover heeft
nog niemand gesproken. Men moet daar toch eens over nadenken.
Mijnheer de voorzitter, Leeuwarden heeft belang bij een goed bestuurder.
Hij moet in ieder geval niet in de eerste plaats vertegenwoordiger zijn van
de partij waarvan hij lid is, een soort "eerste wethouder" dus. Hij moet
zodanig afstand van de partijpolitiek kunnen nemen dat hij in staat is tegen
strijdige opvattingen op elkaar af te stemmen en een harmonie te bewerkstel
ligen.
De heer WiegelNaar mijn mening heeft de raad bij monde van mevrouw
Brandenburg met de gegeven algemene opvattingen een heel evenwichtige pro
fielschets verschaft. Ik ga natuurlijk niet op alle punten uit de profiel
schets in. Er is gesproken over de noodzaak van ruime ervaring in het open
baar bestuur, inzicht in sociaal-economische verhoudingen - met name de
woordvoerster van D'66 is hierop nog eens teruggekomen - en de weg weten
in Den Haag, om het zo maar te zeggen. Ik geloof dat de leden van de raad
daarmee duidelijk de kern hebben geraakt van datgene waar de nieuwe burge
meester aan zou moeten voldoen. Het zal overigens niet bijzonder eenvoudig
zijn om zo'n burgemeester te vinden. Alleen al uit het aantal sollicitanten
blijkt hoe beperkt de keuze is. Ik wil overigens op voorhand zeggen dat die
keuze zich niet behoeft te beperken tot een keuze uit die vijf. Het is ook
in het verleden meerdere keren voorgekomen dat de Commissaris der Koningin
of anderszins de minister op een gegeven ogenblik, als men van mening was
dat uit het aantal sollicitanten toch niet de burgemeester van de gemeente
kon voortkomen die noodzakelijk was, "op zoek" gingen, om het maar eens in
simpel Nederlands te zeggen.
De tweede opmerking die ik zou willen maken is deze. Als de raad zou
besluiten tot de instelling van een vertrouwenscommissie - daarover lopen
de meningen naar ik heb begrepen enigermate uiteen -, dan moet dat wel een
besluit van de raad zijn. Ik zou het overigens op prijs stellen dat dat be
sluit, als de raad hiertoe overgaat, snel wordt genomen, zodat ook die be
sluitvorming van de raad aan de betrokken sollicitanten kan worden gezonden.
Het zou dienstig zijn als in het verslag van deze vergadering of anderszins
wordt vermeld waar het secretariaat van die eventueel in te stellen vertrou
wenscommissie berust, want dan weten de betrokken sollicitanten waar zij
zich eventueel kunnen melden. Ik zeg "eventueel", omdat sollicitanten naar
het burgemeesterschap zich volgens de huidige regelingen niet behoeven te
melden bij zo'n in te stellen vertrouwenscommissie. Dat is niet alleen de
regel nu, dat zal ook in de toekomst zo zijn, als de gedachten die indertijd
door minister Rood zijn verwoord ook door minister Rietkerk worden overgenomen.
Het is een zaak van volstrekte vrijwilligheid van de sollicitanten, het is
hun keuze of zij zich wel of niet bij de vertrouwenscommissie melden. Dit be
tekent dat het voor de Commissaris der Koningin niet beslissend is of een
sollicitant zich wel of niet bij de betreffende vertrouwenscommissie heeft
gemeld. Dat is het systeem nu en dat is, denk ik, ook het systeem voor de
komende tijd.
Door de fracties van PvdA en PAL is opgemerkt - ook D'66 zit naar mijn
idee op die lijn - dat men veel liever het systeem heeft van de gekozen
burgemeester. Ik kan op zichzelf uiteraard respect hebben voor die politieke
overtuiging, maar dat systeem geldt niet en zal ook de komende tijd niet
gelden, omdat in de herziene Grondwet nadrukkelijk is vastgelegd dat de
