- 10 -
burgemeester zal worden benoemd door de Kroon. Wij zullen dus moeten werken
binnen dat systeem. Anders gezegd, als de raad zou beslissen tot instelling
van een vertrouwenscommissie, dan is dat een zaak van de raad. Het is vol
strekt een vrijwillige aangelegenheid voor de sollicitanten om zich wel of
niet bij de betreffende commissie te melden.
Bij de algemene profielschets heb ik nog wel enkele vragen, die ik aan
de leden van de raad zou willen voorleggen. Dat betreft dan geen vragen over
de bereidheid om verantwoording af te leggen aan de raad, ook waar het gaat
om het politiebeleid - dat is duidelijk neergelegd in de wetgeving -en ook
geen vragen over het voorstaan van openheid en openbaarheid, want die ge
neigdheid heeft elke moderne bestuurder. Het betreft wel de vraag of de zin
in de algemene profielschets met betrekking tot de bereidheid tot het af
stoten of het niet aanvaarden van functies die ten koste kunnen gaan van het
functioneren als burgemeester beperkt blijft tot dit gegeven of dat ik er
wat achter moet lezen, in die zin dat de raad zegt dat de burgemeester geen
nevenfuncties moet vervullen. Ik zou dat graag willen weten, omdat een en
ander natuurlijk bij mijn oordeelsvorming betrokken zal worden, waarbij ik
overigens wel als mijn persoonlijke mening wil geven dat, als een burgemeester
- wij kunnen ook kijken naar de huidige burgemeester van deze stad - neven
functies heeft, dat niet behoeft te betekenen dat hij of zij als burgemeester
minder goed functioneert. Kortom, ik wil graag weten of het inderdaad deze
formulering is of nog iets meer.
De tweede vraag die ik heb is een vraag met betrekking tot de leeftijd
en tot de tijd van dienst. De raad zegt dat de nieuwe burgemeester minimaal
tien jaar moet blijven. Dat is niet weinig, om het zo maar eens te zeggen.
Persoonlijk vind ik dat er in ieder geval één periode moet worden vervuld.
Als ik kijk naar de vertaling van de gedachte "minimaal tien jaar", dan staat
er dat hij of zij niet ouder dan vijftig jaar dient te zijn. Nu zijn er bur
gemeesters die met de VUT gaan en er zijn burgemeesters die tot de laatste
dag waarop zij hun 65e niet hebben bereikt - die schijnen ook in deze omgeving
voor te komen - aanblijven. Zit er nog enige marge in die 50 jaar of zegt de
raad dat een kandidaat van 51 jaar op voorhand is uitgeschakeld? Ik wil graac
weten hoe rigide of hoe soepel men die grens wenst te hanteren.
Een derde vraag die ik heb over de algemene profielschets is deze. Er
wordt gezegd dat een positieve betrokkenheid ten aanzien van de Friese taal en
cultuur wordt verwacht. Mevrouw Van der Werf heeft daar enige uitwerking aan
gegeven. Ik zou ook van de andere fracties willen horen hoe men die uitwer
king ziet. Moet de nieuwe burgemeester Fries kunnen spreken, moet hij de be
reidheid hebben om Fries te spreken of moet hij het Fries kunnen verstaan,
Fries kunnen lezen enz.? Kortom, hoe liggen wat dit betreft de begrenzingen?
Dan ben ik gekomen bij de politieke kleur, die de burgemeester zou kunnen
hebben. Hierbij zou ik op voorhand een opmerking willen maken en ik hoop ook
- 11 -
dat de raad het op dat punt met mij eens is. Wat voor kleur een burgemeester of
een kandidaat burgemeester ook heeft, het is toch in de eerste plaats noodzake
lijk dat de beste kandidaat, de kandidaat die ook het beste past in de inhoude
lijke profielschets, wordt gekozen. Het gaat om de kwaliteiten. De politieke
kleur is interessant ik heb daarover ook een mening, maar die politieke kleur
behoeft toch niet doorslaggevend te zijn. Ik heb begrepen dat hierover in de
raad genuanceerd wordt gedacht. Uit het betoog van mevrouw Brandenburg heb ik
begrepen dat de mening van de meeste fracties uit deze raad is dat een benoeming
uit de kring van de PvdA is gewenst. Ik proefde uit het betoog van de heer
Pruiksma van het CDA, welke partij ook wordt gerekend tot die groep van de mees
te fracties, dat men daar enige nuancering in heeft aangebracht. Ik wil daar
graag wat meer opheldering over hebben, want ik proefde uit zijn betoog dat hij,
om het maar eens eenvoudig te zeggen, de deur toch op een kiertje heeft gehouden
met betrekking tot de benoeming van een burgemeester van andere politieke snit.
De VVD-fractie heeft gezegd dat het een liberale burgemeester zou moeten
zijn. De fractievoorzitter van de VVD heeft daarbij gezegd dat hij voor die ge
dachte ook steun van het provinciaal bestuur van zijn partij heeft gekregen. Het
is altijd meegenomen als in een bepaalde groepering de een de ander steunt.
Ik zou toch ook wel begrip willen vragen voor het feit dat het, als wij
zien naar de politieke samenstelling van de raad en bijvoorbeeld ook
naar de samenstelling van de Staten, toch niet meteen voor de hand ligt
dat*üe burgemeester van de grootste stad in deze provincie van liberale
huize zou zijn. Uit te sluiten is natuurlijk niets, zeker niet als
U mijn stelling verstaat dat uiteindelijk de beste kandidaat moet worden gekozen.
De achtergrond van de gedachte van de VVD - een en ander is in de openbaarheid
gekomen, dus ik houd er van in het kader van de wensen van de raad om alles in
openbaarheid en openheid zo veel mogelijk te behandelen - is dat, als men kijkt
naar de verdeling van de burgemeestersposten in deze provincie en naar de kracht
van de VVD in deze provincie, de grootste gemeente die een liberale burgemeester
heeft Harlingen is en dat men vindt dat men te kort komt, om het zo maar eens
te zeggen. Maar dan ziet men het dus in provinciaal verband. Op zichzelf is ge
talsmatig op die stelling niets aan te merken, maar ik handhaaf toch mijn op
merking dat ik mij afvraag of het benoemen van een liberale burgemeester juist
in deze stad, in de hoofdstad, het meest in de rede ligt. Zou dan niet veel
meer in de rede liggen dat in een van de andere grotere gemeenten in deze pro
vincie op een gegeven ogenblik een burgemeester van liberale huize wordt benoemd?
Anders gezegd, ik geloof toch dat, als dat past binnen de inhoud van de profiel
schets en binnen de kwaliteitseisen die aan de nieuwe burgemeester worden ge
steld, het het meest in de rede ligt dat eerst wordt gekeken naar een burge
meester van socialistische huize, zonder een andere kleur op voorhand uit
te sluiten.